Lægri vaskur á bókamarkaði

Þann 1. mars næstkomandi hefst hinn árlegi og klassíski bókamarkaður Félags íslenskra bókaútgefenda í Perlunni og stendur til 11. mars. Þann 1. mars verður virðisaukaskattur á bækur líka lækkaður úr 14% í 7%. Lækkun virðisaukaskatts á bækur kemur því ofan á ríflega afslætti og ætti að gera það fýsilegra en nokkru sinni að uppfæra heimilisbókasafnið.

Lækkun og raunar afnám virðisaukaskatts á bækur er gamalt baráttumál bókaútgefenda og höfunda, en þegar skipt var úr söluskatti yfir í virðisaukaskatt um 1990 voru bækur undanþegnar skattinum og svo var fram til ársins 1993 að þáverandi ríkisstjórn lagði hann á í tilraunum sínum til að ná höktandi íslensku hagkerfi þessara þrengingarára aftur á skrið. Á meðan þessu fór fram urðu margskonar breytingar á skattprósentu á bækur í nágrannalöndunum. Árið 1993 var 14% skattur síður en svo óvenjulegur á Norðurlöndum ef framtíðarlandið Noregur er undanskilið þar sem enginn virðisaukaskattur hefur verið lagður á bækur nokkru sinni. En skattbreytingar í Finnlandi og í Svíþjóð þar sem skatturinn er nú kominn niður í 7 og 6% valda því að íslenski vaskurinn var orðinn nokkuð kjánalegur í evrópsku samhengi.

Þann 1. mars gerist það að íslensk vask-prósenta á bækur verður í efra milliþrepinu í evrópskum samanburði en enn hafa stjórnvöld og ef til vill ekki almenningur heldur viðurkennt þau meginrök fyrir því að bækur bera engan virðisaukaskatt líkt og í Bretlandi og Írlandi að tjáningu borgaranna eigi ekki að skattleggja. Ódýrar bækur og ódýrir fjölmiðlar séu mikilvirk tæki til að viðhalda frjálsu samfélagi, örva þátttöku borgaranna í samræðu um mikilvæg mál og láta í sér heyra.

En á meðan ber að fagna því sem vel er gert. Á Stóra bókamarkaðinum í Perlunni verður hægt að kaupa bækur á einstaklega hagstæðu verði með nýrri og hagstæðri virðisaukaskattsprósentu.