Stóri Google dagurinn í dag

Í dag verður sátt Google og bandarískra útgefenda og höfunda tekin fyrir dóm í New York. Fyrir um mánuði síðan ákvað dómari að fresta málsmeðferðinni um mánuð til að gefa andmælendum betri tíma til að koma sínum sjónarmiðum á framfæri og endurskoða sáttina með hliðsjón af áhyggjum erlendra útgefenda af því að sáttin náði einnig til bóka sem ekki hafa verið gefnar út í Bandaríkjunum og eru á erlendum málum. Með skilgreiningu sáttarinnar á því hvað væri "commercially available" voru í raun allar bækur sem bandarískir neytendur gátu pantað á netinu innifaldar í sáttinni. Þessu hafa einkum þýskir, sænskir og franskir útgefendur viljað breyta og nú síðast hafa stjórnvöld þessarra landa blandað sér í málið og raunar einnig kínversk stjórnvöld.

Auk þessa hafa fyrirtæki Vestanhafs sem og samkeppnisyfirvöld viljað koma í veg fyrir ýmsa þætti í sáttinni sem brjóta í bága við ýmislegt í hringamyndunarlöggjöf og samkeppnislöggjöf Bandaríkjanna. Það er því ekki víst að sáttin verði samþykkt fyrir dómi.

Tekjur Google af sölu stafrænna bóka munu að nokkru leyti renna til nýrrar stofnunar, Books Right Registry, sem verður að öllum líkindum eitt valdamesta apparat framtíðarinnar í stafrænni bóksölu. Nú þegar hafa staðið yfir miklar hrókeringar og átök um hver eigi meðlimi þar í stjórn. Ef sáttin stenst fyrir dómi í dag verður það hlutverk þessarar stofnunar að útdeila öllum hugsanlegum tekjum af stafrænni sölu verka sem Google skannaði úr safneign stórra bókasafna.

Með breytingum á sáttinni er meginviðhorf evrópskra útgefenda viðurkennt, þ.e. að maður sæki um að fá að nýta höfundarrétt verka til þeirra sem eiga höfundarréttinn en byrji ekki á því að setja verkin á markað og láta svo þeim sem eiga höfundarréttinn eftir að sækja rétt sinn. Þessi umsnúningur hefur verið mikið gagnrýndur, ekki síst fyrir þá sök að þar með er hefðbundinni bókaútgáfu gert erfitt fyrir í samkeppninni.